Wat in 2015 met een motie op het D66-congres begon, eindigde vandaag, zeven jaar later, met een overwinning voor en erkenning van de rechten van de Nederlanders buiten Nederland: nota bene in de Eerste Kamer zelf werd vanmiddag de laatste horde geslecht om de grondwet te wijzigen.
Met die wijziging staat de weg open om Nederlanders buiten Nederland voortaan óók voor de Eerste Kamer te laten stemmen, op indirecte wijze, net zoals Nederlanders binnen Nederland. Met meer dan de vereiste tweederde meerderheid van de 75 kamerzetels (54 voor, 21 tegen) werd het wetsvoorstel vandaag aangenomen. Een groep SNBN’ers – letterlijk vanuit de hele wereld – was ter plaatse aanwezig, onder leiding van bestuurslid Jan Joosten, in SNBN ornaat. Al eerder die dag was Jan door BNR radio geïnterviewd over de aankomende stemming – dat interview is hier terug te luisteren vanaf 16’40”.
Rond kwart voor twee ’s middags lokale tijd was het dan zover: de stemming – de allerlaatste horde. Op dit filmpje is te zien hoe op rustige wijze de rechten van de Nederlanders buiten Nederland worden versterkt:
De politieke partijen die de Nederlanders buiten Nederland die vóór stemden waren: OSF (1), PvdA (6), GroenLinks (8), D66 (7), PvdD (3), Fractie-Otten (2), ChristenUnie (4), CDA (9), VVD (12) en 50PLUS (2)
Tegen waren: Fractie-Nanninga (7), SP (4), PVV (5), SGP (2), FVD (1) en Fractie-Frentop (2)
Maar: waaróm stemden die partijen eigenlijk tegen? Hiervoor moeten we terug naar het plenaire debat van vorige week, waar elke partij de eigen overwegingen duidde en toelichtte. Hieronder enige quotes van met name de SGP, de PVV en Groep-Nanninga, die uitblonken in dogmatiek en het zichzelf vastzetten via systeemdenken:
PVV: “Het hoeft voor deze groep niet makkelijker of voordeliger te worden gemaakt dan voor ingezetenen van ons land, al helemaal niet omdat in het buitenland wonende Nederlanders ook niet worden opgezadeld met de negatieve gevolgen van beleid in onze provincies, zoals windturbines en asielzoekerscentra. (…) Het gaat om de onevenwichtigheid. Nu wordt de ene onevenwichtigheid voor de andere ingeruild.”
Fractie-Nanninga: “Niet-ingezetenen stemmen niet voor de Provinciale Staten. Het gevolg daarvan is dat ze nu ook niet indirect voor de Eerste Kamer kunnen stemmen. Wanneer we een uitzondering maken voor niet-ingezetenen, dan laten we de facto en de jure de manier los waarop we de Eerste Kamer kiezen. (…) Er zijn immers geen lokale belangen die dit “fantoomorgaan”, zoals ik het net noemde, representeert. Het is slechts een doorgeefluik van stemmen. Daardoor wordt voor niet-ingezetenen de verkiezing van de Eerste Kamer in feite toch rechtstreeks. (…) Onze fractie verwacht dat we met het oplossen van de veronderstelde onevenwichtigheid juist meer onevenwichtigheid creëren die staatsrechtelijk gezien wat verder gaat.”
SGP: “Er is ook ruimte gecreëerd voor de stemmen uit het Caribisch gebied. Dat is nog te begrijpen gezien het feit dat het om ingezetenen van Nederland gaat. Maar nu dit wetsvoorstel. Dat biedt ruimte aan niet-ingezetenen om een kiescollege te vormen voor de verkiezing van de Eerste Kamer. In feite creëren we daarmee een soort extra provincie met een eigen gewicht. Dat is vreemd, het is oneigenlijk en het roept vragen op over ongelijkheid. (…) Ze hebben ervoor gekozen om ergens anders te gaan wonen. Dat is prima. Ze krijgen nog het recht om voor Europa en voor de Tweede Kamer te stemmen. Voor de Eerste Kamer lijkt mij dat niet nodig.
(…) Omdat we dat in onze wet hebben geregeld. Dat is dus een principiële stellingname, dat we in onze wet hebben geregeld op welke wijze de Tweede Kamer gekozen wordt. Dat betekent dus dat niet-ingezetenen van Nederland die wél een Nederlands paspoort hebben daar wel mogen stemmen en hier niet. Wij hebben die wet te volgen.”
Onder andere Henk Otten (Groep-Otten) en Boris Dittrich (D66) maakten korte metten met deze cirkelredenering ‘het kan niet, omdat het niet kan‘:
Groep-Otten: “Ik constateer dat de heer Schalk van de SGP wil vasthouden aan een systeem uit de jaren van de postkoets, toen iedereen nog in Nederland woonde en nog niet 1 miljoen mensen dagelijks de Nederlandse politiek via internet in alle uithoeken van de wereld volgde.
Zaken als nationaliteit, pensioen en immigratie raken ook vele Nederlanders in het buitenland. Ik wijs op artikel 4 van de Grondwet. Dat bepaalt dat iedere Nederlander gelijkelijk recht heeft om de leden van de algemeen vertegenwoordigende organen te verkiezen. Ik wijs ook op de combinatie met artikel 50 van de Grondwet. De Staten-Generaal, dus ook de Eerste Kamer, vertegenwoordigen het gehele Nederlandse volk. Wij zullen dan ook vóór deze grondwetswijziging stemmen.”
D66: “Als je als Nederlander in het buitenland woont, ben je dus als het ware een ambassadeur van je eigen land op intermenselijk niveau. Dan is het wel vreemd dat je als Nederlander vanuit het buitenland wel aan de Tweede Kamerverkiezingen kan deelnemen, of aan de verkiezingen voor het Europees Parlement, maar niet aan de verkiezing van de Eerste Kamer, alleen maar omdat je niet in een Nederlandse provincie of in Caribisch Nederland woont.”
Boris Dittrich’s stemverklaring van vandaag is hier te zien, met de groep SNBN’ers boven op de achtergrond:
Het vervolg: hoe gaat het nu verder?
In de Tweede Kamer ligt momenteel een wetsvoorstel dat toeziet op de praktische uitvoering van deze nieuw geschapen stemmingsmogelijkheid. Aangezien dit nog onderwerp van debat is, weten we niet hoe en wanneer hier overeenstemming over zal zijn. Het zou kunnen dat we bij de aankomende verkiezingen in 2023 nog niet mee kunnen doen, simpelweg omdat de praktische uitvoering nog niet rond is – dat zou jammer zijn (want dan wordt het 2027) en we hopen dat partijen hun uiterste best doen om geen blokkades op te werpen.
Ruwweg bestaat het uitvoeringsplan er uit dat er een Kiescollege wordt opgericht (vergelijkbaar als in Caribisch Nederland), dat uit ongeveer 45 Nederlanders buiten Nederland zou bestaan waarop men dan vanuit het buitenland kan stemmen, zodat die 45 Nederlanders dan weer hun stem uitbrengen voor de Eerste Kamer. Het doet in die zin ook wel denken aan het Kiesmannensysteem in de Verenigde Staten. Het zal tijd kosten om dat Kiescollege op te tuigen – die 45 Nederlanders moeten eerst ook nog gekozen worden via hun eigen partijen – en de vraag is dat of dit allemaal haalbaar is voor 2023. Wordt vervolgd!
Terug naar de andere focus: dubbele nationaliteit!
Na de zomer willen we opnieuw publiekelijk actie voeren rondom het thema dubbele nationaliteit. Voor deze actie vragen we iedereen om financiële ondersteuning – klein of groot, alles is welkom, zodat we na de zomer weer alles uit de kast kunnen trekken om de druk op de politici zo groot mogelijk te maken. Doneren kan via onze website of via een directe overschrijving, alle support is welkom en eerlijk gezegd: ook gewoon nodig. Doe mee! Let op: PayPal werkt nu via het emailadres kas@snbn.nl !
Bart zegt
Deze ontwikkeling laat iets moois zien: als je maar blijft hameren op jouw belangen en niet opgeeft, dan komt er een moment dat jouw inspanningen resultaat laten zien.
En zoals ik het in de nieuwsbrief al las: nu naar het volgende aandachtspunt: dubbele nationaliteit! 🙂
Bart zegt
Ik moest nog even lachen om de SGP” die als volgt reageerde:
“Voor de Eerste Kamer lijkt mij dat niet nodig. (…) Omdat we dat in onze wet hebben geregeld.”
Straks kunnen Nederlanders in het buitenland wél voor leden in de Eerste Kamer kiezen. En dan staat dát in de wet. Dus vanaf dat moment zijn ze voor ?
Grappige politieke partij is dat. :-p 🙂 😀
Robert zegt
De Eerste Kamer is een vreemde instelling – door de getrapte verkiezing zou je verwachten dat degenen die er in zitting hebben de belangen van individuele provincies vertegenwoordigen .. maar de samenstelling is uiteindelijk het resultaat van partij-politiek gestechel op provinciaal niveau en de E.K. fungeert uiteindelijk dan slechts om als “quality control” van het werk van de Tweede Kamer te dienen, en binnen de Tweede Kamer politieke verhoudingen te beinvloeden. Heel anders dan in Zwitserland, waar ik al 40 jaar woon, en waar de Nationale Raad (vergelijkbaar met de Eerste Kamer) bestaat uit vertegenwoordigers van de 26 cantons (2 per canton) die er zitting hebben om cantonale belangen of con-federaal niveau te ondersteunen – en dat in een land waar het bestuur toch al in grote mate gedecentraliseerd is.
Ik begrijp niet goed waarom er een speciaal kiescollege nodig is – Amerikaanse kiesman situaties moeten worden vermeden. Waarom Nederlanders in het buitenland niet laten meestemmen in the Provinciale Staten verkiezingen, in the provincie waar ze het laatst gewoond hebben voor hun vertrek naar het buitenland of waar ze het langst gewoond hebben toen ze in Nederland waren – en voor Nederlanders in het buitenland die nooit in NL hebben gewoond natrekken waar de voorouders vandaan kwamen, dat wordt dan de provincie om in te stemmen. Op zo’n manier worden Nederlanders in het buitenland verder in de nationale verkiezingen ge-integreerd en gaan ze niet een apart blok vormen dat bij een deel van de Nederlanders in NL kwaad bloed kan gaan zetten.
Rob zegt
Ben benieuwd wanneer het dubbele paspoort mogelijk wordt, Dan ga ik eindelijk na 32 voor mijn 2e zwitserse paspoort. Als dit niet mogelijk wordt blijft het gewoon mijn nederlandse.
Servaas van Beekum zegt
Gefeliciteerd SNBN, meerderheid tweede kamer en ieder die zich hiervoor heeft ingezet.
Hopelijk helpt dit succes om de dubbele nationaliteit versneld mogelijk te maken
Rebel4Ever zegt
De eerste kamer zou afgeschaft moeten worden. Het is destijds ingesteld om een overgang van (de 7 provinciën) naar een landelijk democratisch gekozen parlement mogelijk te maken. De provincies verloren hun macht en daarvoor moest iets in de plaats komen. Een zoethoudertje, dus.
En die invloed kan slecht aflopen. Denk aan 1 stem van de conservatief Wiegel die het correctief referendum blokkeerde. De direct gekozen tweede kamer had het nakijken. Het volk kiest en beslist, me hoela.
Ik heb o.a. Nederland verlaten om van “het ambtelijke NL gebemoei” af te zijn. Doorgesneden wat ik kon doorsnijden. Overblijfselen zijn de NL-taal en een paspoort. Dat laatste zou ik heel graag willen inruilen voor bijvoorbeeld een ECHT EU paspoort; niet meer aan NL gebonden. Ik voel me meer Europeaan… Maar helaas zal het aantal regeltjes uit Brussel wel toenemen. Regeltjes, bemoeizucht, daar houden de politici en ambtenaren van om hun bestaan te rechtvaardigen. In ieder geval hoef ik dan niet op een nutteloze eerste kamer te stemmen. Of ben ik nu toch een anarchist…?
John van Gestel zegt
dubble nationaliteit is erg nodig want als altijd een nederlander van harte in australia it is an insult zonder dubble nationaliteid.
Singing we niet in het nationale volkslied wilhelmus van nasauwe ben ik van duitse bloed het vaderland getrouwe to in den doed.laten we het niet alleen zingen maar doen.