Verkrijging van het Nederlanderschap door Optie is ook een (snellere) vorm van naturalisatie. De ‘Optie’ procedure is aan Uw rechten ontleend en is in principe een eigen beslissing, bijvoorbeeld voor voormalig Nederlanders of voor mensen die het Nederlanderschap door optie mogen aanvragen, overeenkomstig de bepalingen in de Rijkswet op het Nederlanderschap (RWN) “Optie” Artikel 6, 6a, 28 (26 niet meer van toepassing).
Deze pagina is geschreven met Nederlanders in den Vreemde in gedachte. Hier gaan we dan ook in op voormalig Nederlanders en diegenen die woonachtig zijn buiten Nederland of terug willen keren. Voor terugkeer verwijzen we U naar Pagina 8 “Terugkeer en terugkrijgen NL Nationaliteit”. Wij raden U aan om deze pagina’s in samenhang te lezen.
Uw Status
Laten we beginnen met het begrip nationaliteit als ‘status’. Het hebben van wel of geen paspoort kan belangrijk zijn, maar het hoeft niet per se te bewijzen dat U ook echt de Nederlandse nationaliteit heeft (nationaliteit is een status). U heeft de status wel of niet, U bent het of bent het niet. Denk bijvoorbeeld aan pasgeboren baby’s, of mensen die nooit reizen, en dus geen paspoort hebben. Zij hebben een nationaliteit, of zelfs meerdere, en dat is hun status. Ga dus eerst na of U misschien nog steeds Nederlander bent. Bij een paspoort aanvraag zal dit worden getoetst.
Voormalig Nederlanders
Voormalig Nederlanders (Oud-Nederlanders) zijn mensen die voorheen de Nederlandse nationaliteit hadden en de Nederlandse nationaliteit kwijt zijn geraakt (bewust of onbewust) of hebben opgegeven. Volgens de huidige wet Art 6 lid 1f kunnen zij hun Nederlandse nationaliteit terug krijgen via de Optie procedure.
De (Art 6 lid 1f) voorwaarden hiervoor zijn:
- Voorheen het Nederlanderschap of de staat van ‘Nederlands onderdaan-niet-Nederlander’ hebben bezeten
- Nu meerderjarig zijn
- Tenminste één jaar op Nederlands grondgebied te hebben gewoond (toelating voor onbepaalde tijd en hoofdverblijf).
- Niet eerder het Nederlanderschap hebben verloren door bij eerdere naturalisatie (verlening of optie) de andere nationaliteit niet te hebben opgegeven.
De voorwaarde om ten minste één jaar op Nederlands grondgebied te hebben gewoond was tussen 2003 en 2013 in sommige gevallen niet nodig. Dit vanwege een tijdelijke (overgangs) uitzondering (Art 26) die helaas niet meer van toepassing is. Zie Pagina 8 “Terugkeer en Terugkrijgen NL Nationaliteit” voor andere zeldzame uitzonderingen.
Als Oud Nederlander kunt U dus geen gebruik maken van de optieprocedure indien U in het buitenland woont (de enige uitzonderingen hierop zijn; 1) gescheiden vrouwen/weduwen en 2) Oud Nederlanders uit Suriname (zie hieronder)).
1. Gescheiden vrouwen/weduwen
Oud Nederlandse vrouwen die vóór 01 januari 1985 in het huwelijk traden met een niet-Nederlander en daardoor hun Nederlanderschap verloren, mogen opteren in hun huidige land waarvan zij de nationaliteit bezitten om de Nederlandse nationaliteit terug te krijgen, Art 28.
Zij hoeven dus niet eerst een visum/verblijfsvergunning aan te vragen en een jaar hoofdverblijf in Nederland te hebben om te opteren voor het terugkrijgen van de Nederlandse nationaliteit.
Als de man sinds kort is overleden of U bent sinds kort gescheiden, dan moet U wel opteren binnen een jaar na de ontbinding van het huwelijk.
2. Oud-Nederlanders uit Suriname
U hebt de Nederlandse nationaliteit gehad en U hebt zelf gekozen voor de Surinaamse nationaliteit. Dit heeft U binnen 5 jaar gedaan nadat Uw echtgenoot of echtgenote de Surinaamse nationaliteit kreeg. Dit deed U op grond van het nationaliteitsverdrag van 1975.
U moet binnen 3 jaar nadat het huwelijk is ontbonden ‘opteren’. U hoeft niet hiervoor in het Koninkrijk te wonen. U hoeft niet naar de naturalisatieceremonie. De optieprocedure is gratis.
Verdere voorwaarden:
- Documenten/bewijs waaruit blijkt dat U voldoet aan de basis voorwaarden
- Verklaring van verbondenheid (eed afleggen)
Minderjarige kinderen?
Minderjarige kinderen delen in de verkrijging van de nationaliteit van hun ouder(s), maar dat moet worden aangevraagd/vermeld bij optieprocedure aanvraag van de ouder.
Terug naar Nederland
Zie hiervoor Pagina 8 “Terugkeer en Terugkrijgen NL Nationaliteit”
Het is dus meestal noodzakelijk dat U tenminste een jaar terug in Nederland gaat wonen. Hierbij heeft U als buitenlander een visum/verblijfsvergunning nodig. We verwijzen hiervoor naar de Immigratie- en Naturalisatiedienst, de IND. Let op dat er voor voormalig Nederlanders vaak makkelijkere toelatingseisen zijn.
Eenmaal terug in Nederland
Na een jaar legaal (ingeschreven) verblijf in Nederland kunt U aan de Optie procedure beginnen. U kunt dan een optieverklaring indienen bij de gemeente waar U staat ingeschreven. Als de optie wordt goedgekeurd en U heeft de verplichte naturalisatieceremonie bijgewoond, dan bent U opnieuw Nederlander. Gefeliciteerd!
Moet ik bij Optie mijn andere nationaliteit opgeven?
Bij het afleggen van de optieverklaring wordt niet verwacht dat men afstand doet van de andere nationaliteit.
Let op! De afstandsverplichting geldt wel voor één optiecategorie (RWN Art 6 lid 1e): de persoon de vanaf de leeftijd van 4 jaar toelating en hoofdverblijf heeft in het Koninkrijk. Hij/zij moet wel afstand doen van zijn/haar nationaliteit bij (her)krijgen van de Nederlandse nationaliteit. Als men dan geen afstand doet, dan wordt het optieverzoek afgewezen. Doet men na het krijgen van de Nederlandse nationaliteit geen afstand van de oorspronkelijke nationaliteit, dan kan het Nederlanderschap weer worden ingetrokken.
Moet ik bij optie Nederlands spreken of inburgeren?
In tegenstelling tot bij naturalisatie worden bij optie geen eisen gesteld ten aanzien van de inburgering. De bevestiging van de optie kan niet worden geweigerd omdat de optant de Nederlandse taal niet beheerst.
Optie, hoe lang duurt het, hoe snel kan het?
Het bestuursorgaan moet binnen dertien weken na in ontvangstneming van de optieverklaring schriftelijk besluiten tot bevestiging of tot weigering van de bevestiging. Deze termijn kan eenmaal met maximaal dertien weken worden verlengd
Wie ook?
Er zijn een aantal situaties waarbij optie mogelijk is. Voor de exacte tekst verwijzen we naar de wet Artikel 6 lid 1 ‘a’ tot en met ‘o’. Het gaat hier voornamelijk om oud-Nederlanders en/of vreemdelingen die of langdurig (als kind) op Nederlands grondgebied hebben gewoond. Of diegenen die door een Nederlandse (adoptief) ouder zijn verzorgd (veelal langer dan 3 jaar) en niet op een andere manier Nederlander zijn geworden. Min of meer probeert men te voorkomen dat (volwassen) kinderen van hun ouders of van het land waar ze opgegroeid zijn door nationaliteit worden gescheiden. We verwijzen verder naar de wetgeving en de link hiernaar op deze pagina.
